اطلاعات
آشنایی با کشور ژاپن
ژاپن کشوری جزیره ای است که در امتداد شمال شرقی ساحل قاره آسیا واقع شده و مرکب از 4 جزیره اصلی بنام های هکایدو ، هنشو ، شیکـوکــو ، کیـوشــو و 6848 جزیره کوچک ( مجموعاً 6852جزیره ) می باشد و کلاً 378000 کیلومتر مربع وسعت دارد. کل خاک ژاپن معادل 0/3 درصد مساحت خاکی کره زمین می باشد و73% از مساحت این کشور را کوهساران جنگلی تشکیل داده اند . بلندترین قله کوهستانی ژاپن فوجی نام داردکه ارتفاع آن 3776 متر است . میـزان بارش بـاران در ژاپن بطور متوسط سالیانه 1700 الی 1800 میلیمتر می باشد.
جمعیت ژاپن
جمعیت ژاپن 126 میلیون نفر می باشد. جمعیت ایرانیان در ژاپن طبق تازه ترین آمار رسمی منتشره توسط دولت ژاپن 4841 نفر میباشد . کل جمعیت خارجی در ژاپن 2134151 نفر اعلام گردید.
ادیان و مذاهب ژاپن
طبق قانون اساسی ، آزادی مذهبی برای همه مردم کشور تضمین گردیده و هیچ سازمان و ارگان مذهبی نباید از دولت امتیازی دریافت و یا هیچ گونه قدرت سیاسی اعمال نماید. حکومت و ارگانهای حکومتی باید از فعالیت در امر تعلیمات مذهبی یا هرنوع فعالیت مذهبی پرهیز نمایند. اگر چه در ژاپن مذهب رسمی وجود ندارد معهذا آیین های شینتوییسم و بوداییسم درعموم مردم رواج داشته و بیشترین پیروان را بخود اختصاص داده اند.
شینتو
کلمه شینتو از کلمات چینی شین تائو (به معنی طریقت خدایان) مشتق گردیده است. شینتو آئین باستانی ژاپن است که قدمت آن به 500 سال قبل از میلاد مسیح میرسد و بدواً ترکیبی غیر شفاف از نیایش طبیعت، پرستش باروری، فنون غیب گوئی ، پرستش قهرمانان و پیروی از عقاید جادوگران و کاهنان اولیة تمدن بشری (Shamanism) ، بوده است.
در افسانه های مربوط به پیدایش شینتو از تاریخ و زندگی «کامی» (خدا) سخن به میان آمده است. در میان خدایان یک زوج مقدس یعنی ایزاناگی نو میکوتو ( IZANAGI NO MIKOTO ) و ایزانامی نو میکوتو (IZANAMI-NO-MIKOTO) وجود داشتند که جزائر ژاپن از آنان تولد یافت. فرزندان آنها به خدایان قبیله های گوناگون ژاپنی مبدل شدند.
آماتراسو اومیکامی (AMATERASU OMIKAMI) یا الهه خورشید یکی از دختران آنها بود. وی جده خانواده امپراطوری انگاشته شده و بعنوان رئیس خدایان محسوب می گردد. زیارتگاه وی در ایسه (ISE) واقع است و گفته میشود که زادگان وی کشور را متحدالشکل نمودند. برادر وی سوسانو (SUSANO) نام دارد که در روایت است از بهشت نازل شده و در سرتاسر دنیا سیر و سیاحت نموده و مشهور به کشتن افعی عظیم شرارت است.
«کامی» الوهیت شینتو میباشد. این کلمه را معمولاً بعنوان «خدا» یا «خدایان» ترجمه کرده اند . معهذا «کامی» هیچگونه شباهتی از لحاظ معنا به خدا در ادیان توحیدی (یگانه پرستی) ندارد. لذا مفهوم توانای مطلق و همه جا حاضر بودن خدا در مفهوم «کامی» متجلی نمیشود. خدایان متعدد دیگری به اشکال مختلف از جمله به اشکال ذیل برای پیروان شینتو متصور است:
- مخلوقات و اشیاء طبیعی (غذا، رودخانه ، صخره)
- خدایان نگهبان نواحی و یا قبائل خاص
- افراد استثنائی ، شامل کلیه امپراتورها (منهای آخرین امپراتور)
- نیروهای خلاق آبستره
این خدایان معمولاً مهربان و بی خطر تلقی میشوند و محافظ و پشتیبان مردمند.
شینتو دارای مبحث خداشناسی توسعه یافته ای نبوده و فاقد دستورالعمل اخلاقی مختص خود می باشد. پیروان شینتو بیشتر دنباله‌رو دستورالعمل های اخلاقی کنفوسیوس هستند.
در کتب مذهبی شینتو راجع به «دشت پهناور بهشت» و «سرزمین تاریک» که زمینی ناپاک و متروک است صحبت به میان آمده ولیکن در مورد زندگی پس از مرگ جزئیات مختصری دارد.
- اجداد و نیاکان عمیقاً مورد احترام و پرستش واقع میشوند.
- کلیه ابنای بشر بعنوان «فرزندان خدا» تلقی شده و بنا بر این زندگی بشری و طبیعت مقدس است.
- پیروان شینتو «موسوهی» (MUSUHI) که بمعنی قدرت خلاق و هماهنگ کننده «کامی» است، را محترم میشمارند و در طلب «ماکوتو» (MAKOTO) ، به معنی خلوص قلب و صدق و صفا میباشند. این امر بعنوان راه و یا خواست «کامی» تلقی میشود.
- اخلاقیات بر اساس منفعت گروهی است و شینتو بر درستکاری، حساسیت و روش و رفتار نیک تأکید دارد.
در شینتو بر چهار جنبه از زندگی تأکید گردیده است :
- رسوم و خانواده: خانواده بعنوان مکانیزمی که رسوم توسط آن نگهداری میشوند تلقی می‌گردد. عمده ترین جشن ها مربوط به تولد و ازدواج است.
- عشق به طبیعت : طبیعت مقدس است. تماس با طبیعت نزدیک شدن به خدایان است. اشیاء طبیعی بعنوان ارواح مقدس پرستش میشوند.
- پاکیزگی فیزیکی: پیروان شینتو برای استحمام، خصوصا پاکیزگی دست و دهان، اهمیت زیادی قائلند.
- «ماتسوری» (جشن): ماتسوری در واقع پرستش و احترام و افتخار به خدایان و ارواح اجداد و نیایشی جهت حفظ صلح است.در عصر امپراتور میجی (1868 الی 1912 میلادی) شینتو به دین رسمی ژاپن مبدل شد و رهبران این مذهب به مشاغل عالی‌رتبه دولتی گماشته شده و زیارتگاههای شینتو بطور مرتب از دولت وجوه مالی دریافت می نمودند. بعد از جنگ جهانی دوم شینتو و دولت از هم مجزا شدند. امروزه مردم ژاپن با بازدید از زیارتگاههای شینتو غالباً برای سلامتی خود و خانواده ، ایمنی در رانندگی ، موفقیت تجاری، زایمان بی خطر، موفقیت در امتحانات و امثالهم دعا می کنند.
طبق یک بررسی که توسط «آژانس امور فرهنگی» تور ژاپن انجام گردیده تعداد پیروان شینتو در ژاپن 107 میلیون نفر، پیروان بودا 95/5 میلیون نفر، و پیروان مسیحیت 1/8 میلیون نفر بوده است. همچنین تعداد زیارتگاههای شینتو 81000 ، معابد بودائی 77000 ، و تعداد کلیساها 6900 باب گزارش گردیده است.
آیین بودایی
آیین بودایی در اواسط قرن ششم (رسما درسال 538) از هند واز طریق چین و کره به ژاپن راه یافت و نظر به اینکه مورد پشتیبانی امپراتور قرارگرفت در سراسرکشور اشاعه یافت .
در اوائل قرن نهم بودائیسم در ژاپن وارد مرحله تازه ای گردید و اشراف و درباریان با توسل به آن درجهت تحکیم موقعیت خود قدم برداشتند. درعصر «کاماکورا» (1338-1192 میلادی) که ژاپن با کشمکش‌های سیاسی و اجتماعی مواجه بود، فرقه های گوناگون بودائی در کشور به وجود آمد و به تدریج نه تنها به عنوان یک مذهب درجامعه ژاپن جای گرفت، بلکه درجهت اغتنای دانش در کشور نیز عمل نمود. لیکن در دوره «ادو» (1868-1603) که کشور درحالت آرامش نسبی بود، قدرت سیاسی- اجتماعی معابد بودائی و جنبه‌های فرهنگی بودائیسم نسبتاً کاهش یافت.
در زمان امپراتور « میجی » مخالفت با بودائیسم به اوج خود رسیده ولی از این دوره به بعد ، با کوشش پاره‌ای از روحانیون این مذهب که به فرقه‌های متعددی هم تقسیم گردیده بود، بیشترین پیرو، بعد از آئین « شینتو » در میان ادیان رایج کشور را به خود اختصاص داده است.
پیروان آئین بودائی در ژاپن از نوع « ماهایانا » که به معنی « گردونه بزرگتر » است ، معتقدند که بشر بدون ترک دنیا و داشتن زندگی عادی هم میتواند از طریق ایمان به بودا و تقدس او رستگار شود.
درمقابل آئیـن بـودایی « ماهایانا »، آئین بودائی ابتدائی « هینایانا » یا « گردونه کوچکتر » وجود دارد که براساس آن ، تنها افرادی که بتوانند از عهده ترک دنیا برآیند اهل نجات خواهند بود.
مسیحیت
این مذهب در سال 1549 میلادی توسط مبلغین“ یسوعیون ” و “ سن فرانسیس اکزاویه” به ژاپن راه یافت و درنیمه دوم همین قرن رشد سریعی نمود. در اواخر قرن شانزدهم که ژاپن بصورت ملتی یک پارچه در آمد، مسئولین مملکتی مخالفتها و سرکوبی شدیدی را علیه مسیحیت آغاز کردند . این دین تا اواسط قرن نوزدهم که ژاپن دروازههایش را به سوی خارجیان گشود، ممنوع بود.
کنفوسیانیسم
این دین در اوائل قرن ششم میلادی به ژاپن راه یافت و ژاپنی‌ها این آئین را بیشتر به صورت یک آداب اخلاقی تلقی می‌کنند.کنفوسیانیسم اثرات زیادی برنحوه تفکر و رفتار ژاپنی‌ها داشته ، و لیکن این تاثیراز دوران جنگ جهانی دوم کاهش یافته است.
اسلام
اگر چه آشنایی مردم با دین اسلام از سال 1877 میلادی که کتابی تحت عنوان زندگانی محمد(ص) از زبان انگلیسی به ژاپنی ترجمه شده آغاز می‌گردد، با این وجود ورود اسلام به ژاپن پس از انقلاب اکتبر 1917 در روسیه و استقرار حکومت سوسیالیستی در آن کشور انجام گرفت. در طی این دوره ، تعدادی از مسلمانـان ترک که در شوروی زندگی می‌کردند به ژاپن پناهنـده شدنـد و در شهرهای عمده از جمله توکیو، کوبه، ناگویا و … مستقر گردیده و “ انجمن اسلامی ژاپن کبیر ” را تشکیل و مورد حمایت نظامیان مخالف حکومت کمونیستی قرارگرفتند.
پس ازجنگ جهانی دوم و اشغال ژاپن توسط نیروهای متفقین «مک آرتور» فرمانده نیروهای متفقین « انجمن اسلامی ژاپن کبیر » را به علت همکاری آن با نظامیان جنگ طلب ژاپنی تعطیل نمود. باخاتمه اشغال ژاپن، مسلمانان « انجمن اسلامی ژاپن » را باهدف گسترده نمودن همکاری بین مسلمانان ژاپن تشکیل دادند.
البته تعداد اعضای انجمن در ابتدا پنجاه نفر بود که اکثر آنان را ژاپنی‌های مسلمان که پس از شروع «جنگ سرد» به کشورشان بازگشته بودند، تشکیل میداد. چند سال بعد « انجمن اسلامی ژاپن » با کمکهای مالـی کـه از « رابطه العالم اسلامی » دریافت نموده بود « مرکز اسلامی ژاپن » راتاسیس نمود. بطور کلی انجمنها و موسسات اسلامی در ژاپن غالبا با کمکهای مالی عربستان و مدیریت پاکستانی ها و ترکیه ای های مقیم ژاپن اداره میشود. درحال حاضر یک «مسجد» در توکیو وجود دارد که توسط ترکیه احداث گردیده است . درضمن در ژاپن آقای القائم ساوادا و پسر ایشان آقای ابراهیم ساوادا به مذهب شیعه گرویده و فعالیت‌هائی را در زمینه خدمات و آموزش های اسلامی انجام می‌دهند. آقای القائم ساوادا در اوائل سال 2012 میلادی دار فانی را وداع نمود.
به طور کلی میزان پایبندی مردم به مذهب در ژاپن در مقایسه با مردم سایر کشورها کمتر است و درحال حاضر مذهب و یا بهتر بگوئیم آئین ژاپنی، بیشتر در مــراسم ویـــژه مورد توجه قرار می‌گیرد و دربعضی از موارد دست آویزی برای گروه گرائی میباشد.
« اکیو موریتا » مؤسس شرکت سونی در این رابطه می‌گوید: « ما ژاپنی ها خود را آدمهای زیاد مذهبی نمی دانیم ، گرچه مذهبی هم هستیم. مامعتقدیم که خداوند در هرچیزی حلول کرده است. ما بودائــی، کنفوسیوسی، شینتو و مسیحی هستیم؛ ولی به همان نسبت پیشرو هم هستیم. ما به شوخی می‌گوئیم که بیشتر ژاپنی ها شینتو به دنیا می‌آیند، به طریق کنفوسیوسی زندگی می‌کنند ، به آئین مسیح ازدواج و به رسم بودائی دفن میشوند.»
اخلاقیات و روابط اجتماعی ژاپنی ها
اخلاقیات ژاپنی‌ها نیز تا حد زیادی منحصر بفرد میباشد. در بسیاری از کشورها اخلاق عمومی از اعتقادات مذهبی و نیز با پیروی از تعالیم مشاهیر آن دیار نشأت گرفته است. ولیکن در ژاپن نمی‌توان هیچگونه اساس فلسفی ویا متافیزیک ومذهبی برای اخلاقیات تعیین نمود. اخلاقیات در ژاپن تنها یک الگوی زیست اجتماعی واقع گرایانه و عمدتاً براساس وظیفه، وفاداری نسبت به گروه و مافوق، و سلسله روابط اجتماعی منحصراً ژاپنی استوار است. جوهره این اصول اخلاقی را درون‌گرائی، صفای باطن، آرامش درونی وتاکید برانگیزه و پرهیز از دنباله‌روی کورکورانه اصول فکری تشکیل می‌دهد. در ژاپن رابطه انسانی از اهمیت زیادی برخورداراست. برخلاف فرهنگ غربی که در آن تاکید زیادی بر اصل فردیت گذاشته میشود، درژاپن گروه اهمیت بیشتری داشته و وفاداری نسبت به گروه و مافوق مورد تأکید است. این گونه ازجنبه های جمع‌گرائی از امور خانواده تا کشوری را شامل میشود.
خصایص ویژه اجتماعی ژاپنی ها
در ژاپن اشتراک زبان و نژاد دربین مردم، توام با اشتراک در آداب و رسوم، و نیز آئین و شرایط خاص جغرافیائی همسوئی افکار و اعتقادات را فراهم نموده و این عوامل منجر به رشد روحیه اجتماعی و سختکوشی وعادت به کار دسته‌جمعی و هماهنگی در بین مردم شده است. در این کشور تواضع از مدیر آغاز و در مجموعه رده‌های پائین انتشار می‌یابد. هرگاه یکی از دو طرف فاقد این خصلت باشد، نحوه ارتباط به سرعت به شکل رئیس و مرئوس مبدل و بالطبع میزان مشارکت افراد در پیشبرد اهداف سازمان در سطح وظیفه ، دستور و کنترل تقلیل می‌یابد.
بطور کلی در ژاپن بجای پرورش روحیه انحصارگرائی یا فردگرائی، نگرش سطحی به مسائــل، عــدم برنامه ریزی و رقابت شخصی نابجا برای تفوق بر دیگران، زمینه‌هائی در اجتماع پرورش داده شده که ابتدا موفقیت در اموراجتماعی را تامین نموده و از نظر مالی به رفاه هر فرد جامعه منتج گردیده است. روحیه وطن دوستی در اقشار ملت اشاعه داده شده و انضباط ویژه ای درشیوه زندگی و کارهای اجتماعی به چشم می‌خورد که نظیر آن را بندرت در سایر کشورها میتوان مشاهده نمود.
اکثریت مردم ژاپن به خانواده اهمیت زیادی می‌دهند ، به عهد خود وفادارند، غیبت نمی‌کنند، دروغ نمی‌گویند و همواره« ژاپنی گرا » هستند یعنی اینکه رابطه حقیقی آنان با خودشان است وخارجی همیشه بیگانه است، لذا در برخورد باخارجیان همواره دارای رفتاری توأم با نزاکت، تبسم، کم صحبتی، و عدم گفتگو پیرامون مسائل جدی میباشند. درضمن غالب مردم ژاپن از پذیرائی از مهمان در منزل خود، به علت محدودیت های فیزیکی و فرهنگی، ابا دارند و در صورت نیاز از مکان های عمومی (رستوران و هتل) برای پذیرائی استفاده می‌کنند.
نحوه تفکر و ذهنیت ژاپنی ها
خصیصه های عمده طـرز تفکـر سنتی و فرهنگ ژاپنی را عمدتاٌ میتوان منشعب از تجربیات مستقیم و عقاید تجربی عمومی بیان نمود. ژاپنی‌ها بشدت علاقه‌مند به تجربه نمودن و تمتع از زندگی بوده، زندگی را با تمام ابهامات، ناملایمات، و تناقضاتش پذیرا بوده، همواره بر تمایلات مستقیماٌ درک شده و احساسی تاکید داشته و برایشان تجربیات تازه بدست آمده از اهمیت زیادی برخوردار است. جنبه منفی این طرز تفکر از زندگی عدم توجه به جنبه های معنوی یا روشنفکرانه و مشکل بودن تفکر راسخ میتواند باشد. علت این امر شاید آن است که شرق، وخصوصاً ژاپن، با غرب منطق‌گـرا تفاوت دارد. شرق می‌کوشــد که واقعیـت را در آنچه هست و یا در کلیت آن بگیرد. تفکر غربی از تناقضات، معماها و توهمات اجتناب می‌ورزد؛ و لیکن در خاور دور عقیده عمومی بر آن است که ازاین جنبه‌های زندگی نباید تنفر داشت.
بعضی از محققین ساده زیستن را بعنوان یکی ازصفات ژاپنی‌ها قلمداد نموده‌اند. همچنین جواب دادن غیر مستقیم، تبسم بجای درگیرشدن دریک بحث منطقی چالش برانگیز، ابراز احساسات بجای منطق و عینیت گرائی ، جواب مؤدبانه بظاهر مثبت به جای پاسخ رک و صریح و ایجاد چالش در طرف مقابل ، پیروی از “سمبولیسم” در بسیاری ازجنبه‌های زندگی و هنر، از دیگر خصیصه‌های ژاپنی‌ها برشمرده شده است.
ژاپنی‌ها در استقبال از ایده‌های خارجی شاید یکی از بی تعصب ترین مردم روی کره زمین باشند؛ لیکن همواره این گونه ایده‌ها به شیوه‌ای مطلوب با فرهنگ بومی تطابق داده میشود. مردم این سرزمین همچنین اهمیت زیادی به هماهنگی و تسامح نسبت به عقاید واعمال دیگران ازخود نشان می‌دهند. تاکید برجنبه‌های عملی زیست، و دوست داشتن طبیعت و ابراز آن در بسیاری از جنبه‌های زندگی روزمره (نظیرمراسم چای، گل آرائی، باغبانی و غیره ) در عموم مردم مشاهده میشود. در فرهنگ ژاپنی برجنبه های زیبائی زندگی تاکید گذاشته شده و اگر بگوئیم که زیباشناسی و ذوق و شوقی که مردم این کشور دربسیاری از امور زندگی از خود نشان می‌دهند به مراتب بیش از سایر ملل است، شاید سخنی به گزاف نگفته باشیم.
سیستم آموزشی ژاپن
از نیمه اول قرن شانزدهم، هنگامی که ژاپن هنوز در مرحله فئودالیته به سر می‌برد، مردم کشور شوق و ذوق زیادی برای آموزش داشتند. در آن زمان، طبقه سامورائی علاوه بر مسئولیت امورنظامی، وظیفه ارائه آموزش را نیز به عهده داشت. به همین منظور، مدارسی در تمام نقاط کشور تأسیس شده بود تا به اطفال خانواده های سامورائی موضوعات فرهنگی، اخلاقی و نظامی مورد نیاز وظائف آنان را تعلیم دهد.
همچنین در آن دوران، تعداد بیست هزار مدرسه که به «تراکویا» (مدارس معابد) معروف بوده‌اند، در سراسر کشور تأسیس گردیده بود. حضور یافتن در این مدارس معابد کاملاٌ داوطلبانه بود و هیچگونه محدودیتی درمورد سن نیز وجود نداشت. در حدود 40% از دهقانان و مردم شهرنشین در این گونه مدارس تحصیل می‌کردند.
در دورة «ادو» (EDO) (1600 الی 1868میلادی) که ژاپن دروازه های خود را به روی خارجیان بست و از ورود فرهنگ و رسوم بیگانه به داخل کشور جلوگیری نمود، رهبران ژاپن امر آموزش همگانی و تعمیم آن را ســرلوحه اقدامات اصلاحــی خود قــراردادند. در همین دوره، یک فیلسوف ژاپنی به نام «ناکائه توجو» اعلام داشت:«هیچ دولت و ملتی نمی تواند بدون این که افراد آن کشور سواد و فرهنگ خود را ارتقاء دهند، پیشرفت و توسعه داشته باشد.»
در عصر «میجی» یک سیستم آموزشی مختلط تأسیس گردید. این سیستم جدید از آغاز مدرسه ابتدائی تا پایان دوران دانشگاه را زیر پوشش خود قرار می داد و به منظور تضمین و پیشرفت صنعت و فرهنگ از طریق معرفی دانش غربی به وجود آمده بود.
سیستم جدید آموزش با شعار «ما چشم به راه دورانی هستیم که در هیچ خانه روستائی یا شهری حتی یک نفر بی سواد وجود نداشته باشد» در سال 1872 میلادی ترویج یافت و در همین سال قانون آموزش اجباری برای اولیــن مرتبه به مرحله اجرا گذاشته شد که 28% از کل افراد واجد شرائط در مدارس آن شرکت کردند. از 1900 – 1872 ژاپن موفق گردید این سطح را با انگلستان هم ردیف کند و به 80% برساند.
در سال 1900 میلادی، اطفالی که به سن 6 سالگی می رسیدند، باید 4 سال دورة آموزش اجباری را بگذرانند. در همین سال، 90% کودکان واجد شرائط به مدرسه می رفتند و در سال 1907 وقتی تعلیمات اجباری از 4 سال به 6 سال افزایش یافت این نسبت به 99% رسید.
شایان ذکر است که ژاپن طی مدت چهل سال توانست از لحاظ ظرفیت آموزشی به حد کشورهای پیشرفته اروپائی نظیر انگلستان برسد. از این مرحله به بعد، تعداد بسیاری مدارس ابتدائی، دبیرستانهای مقدماتی و متوسطه، مدارس حرفه‌ای، کالج و دانشگاههای متعدد تأسیس گردید. از سال 1982 میلادی، نسبت دانش آموزانی که از مدارس ابتدائی به دبیرستانهای مقدماتی راه یافتند 100% بود و حدود 95% از دانش آموزان سیکل اول دبیرستان موفق شده اند به سیکل دوم راه یابند.
اوضاع اقتصادی ژاپن
سیستم اقتصادی ژاپن سرمایه داری و مبتنی بر بازار می باشد. این کشوردر حال حاضر به عنـوان سومیـن قدرت اقتصادی دنیا (از لحاظ تولید ناخالص داخلی) محسوب میشود. جامعه ژاپن از تجمع خانوارهای صاحبان صنایع ، بوروکراتهای دولتی ، احزاب سیاسی و حتی دانشگاهیان تشکیل گردیده و لذا سیاست، تجارت وجامعه به هم پیوسته میباشد. عقیده عمومی بر آن است که این تجمع و یا اتحاد باعث حفظ امنیت ملی و توزیع مخاطرات گوناگون بین همه آحاد ملت می گردد.
اگر چه پایه های رشد و توسعه ژاپن در دوران امپراتوری میجی (1912-1868) استوار گردیده بنابراین رشد و شکوفائی اقتصاد این کشور مرهون تلاش همه جانبه مسئولین دولتی، صاحبان صنایع، نوآوران و مردم کشور در طی دوران بعد از جنگ جهانی دوم بوده است.
واحد پول: واحد پول کشور ژاپن (YEN) می باشد.
اطلاعات
بعضی از اطلاعات مهم درباره ژاپن
- قاره: آسیا
- پایتخت: توکیو
- واحد پول: ین
- زبان رسمی: ژاپن
- شهرهای بزرگ: توکیو
اطلاعات
توکیو با نام رسمی کلان‌شهر توکیو پایتخت کشور ژاپن است. توکیو در شرق جزیره‌ی هونشوی ژاپن واقع شده‌است و یکی از استان‌های ۴۷ گانه‌ی ژاپن به شمار می‌آید. توکیو در ابتدا یک دهکده‌ی ماهیگیری کوچک به نام ادو بود. در دوره‌های بعد ادو رفته‌رفته به شهری بزرگ تبدیل گشت، به گونه‌ای که در قرن ۱۸ میلادی به یکی از بزرگترین شهرهای جهان تبدیل شد. تا سال ۱۹۴۳ میلادی، تقسیم‌بندی و عنوان‌های شهر توکیو و استان توکیو وجود داشت اما در این سال این گونه تقسیم‌بندی منسوخ شد و شهر و استان توکیو با یکدیگر ادغام شدند. توکیو پس از نیویورک و لندن عنوان بزرگترین پایتخت‌های صنعتی جهان را به دست آورده‌است. در سال ۲۰۱۰ میلادی، منطقه‌ی شهری توکیو که شامل توکیو و استان‌های مجاور آن میشود، با جمعیت ۳۶ میلیون و ۶۶۹ هزار نفر پرجمعیت‌ترین منطقه‌ی شهری در جهان بوده‌است. همچنین توکیو عنوان بزرگترین اقتصاد شهری جهان را دارا میباشد. در سال ۲۰۰۸ میلادی از پانصد شرکت برتر جهان، ۴۷ شرکت در توکیو واقع بوده‌اند و این شهر از این نظر، رتبه‌ی نخست در جهان را از آن خود کرده‌است. توکیو شهری است که بارها به خاطر زمین‌لرزه، آتش‌سوزی و یا جنگ بطور کامل ویران شده‌است و هر بار با زیبایی بیشتر از نو ساخته شده‌است. به همین سبب چشم‌انداز کنونی شهر توکیو با معماری معاصر بسیار مدرن و جذاب به نظر میرسد و بناهای تاریخی و کهنه در شهر بسیار کمیاب هستند. حمل و نقل عمومی در توکیو بسیار پاکیزه و کارآمد است. قطارها و متروی توکیو به عنوان اصلی‌ترین بخش حمل و نقل عمومی فعالیت می‌کنند و در کنار این دو، اتوبوس، مونوریل و واگن برقی به عنوان مکمل فعالیت دارند. توکیو جشنواره‌های هنری، ورزشی و تفریحی متعددی دارد. جشنواره‌ی فیلم توکیو که بزرگترین رویداد سینمایی ژاپن به شمار می‌رود، معمولاً در ماه اکتبر و در دو منطقه‌ی توکیو برگزار میشود. توکیو همچنین از نظر داشتن فضای سبز بسیار غنی است. پارک‌های طبیعی ۳۶٫۳ درصد مساحت کل توکیو را تشکیل می‌دهند و از نظر وسعت پارک‌های طبیعی، توکیو پس از استان شیگا جایگاه دوم را در ژاپن به خود اختصاص داده‌است. شهرداری توکیو از سال ۱۹۹۱ میلادی در نیشی شینجوکو جای دارد.
توکیو، پایتخت کشور ژاپن، شلوغ‌ترین نقطه در جهان است که مقصدی پُر‌انرژی و باورنکردنی است. در توکیو می‌توانید معابد را سیاحت، خوراک‌های ژاپنی را میل، و از بزرگترین و عجیب‌ترین فروشگاه‌ها و مراکز خرید جهان خرید کنید. با وجود تعداد بی‌شمار این جاذبه‌ها در توکیو، برنامه‌ریزی برای چنین سفری میتواند خسته‌کننده باشد، اما با آشنایی بهترین مکان‌های توریستی در توکیو، این مسیر برایتان هموار خواهد شد.
مسافرانی که از معاشرت با افراد لذت می‌برند، عاشق توکیو خواهند شد. از منظره شکوفه‌های گیلاس بهاری در باغ‌های سنتی تا بازار ماهی در توسکیجی. تنها با قدم زدن در خیابان‌های این شهر پرانرژی است که میتوان تجربه انرژی‌بخشی را در خاطرات ثبت کرد. یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری توکیو، ساختمان دولتی متروپولیتان است که محلی‌ها به زبان ساده به آن توچو می‌گویند. این ساختمان سکویی است برای مشاهده منطقه شینجوکو و مجموعه‌ای از سه بخش مختلف است که عمده آنها همه روزه کار می‌کنند. در روشنایی روز، می‌توانید منظره‌ای باشکوه رو به کوه فوجی در غرب این منطقه داشته باشید.
یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری توکیو، قصر فوق‌العاده امپراتوری است که در مجاورت آن، پارک و باغ‌های زیبایی وجود دارد و بازدید از بسیاری از آنها برای عموم رایگان هستند.
واژه‌شناسی
توکیو در زبان ژاپنی به معنای پایتخت شرقی است. نام این شهر تا پیش از اواسط قرن نوزدهم، ادو بود. قبل از این زمان کیوتو پایتخت ژاپن بود و امپراتور در آنجا زندگی می‌کرد. در آن زمان در توکیو شوگون‌ها زندگی می‌کردند و تحت کنترل آنها شهر که تا پیش از این شهر کوچکی در کنار دریا بود، توسعه پیدا کرد. ادو در زبان ژاپنی به معنای دهانه‌ی رودخانه است.
پیشینه
توکیو در ابتدا یک دهکده‌ی ماهیگیری کوچک به نام ادو بود. در اسناد به‌جا مانده از قرن دوازدهم برای اولین بار نام روستای ادو به چشم می‌خورد. از آن زمان به بعد این ناحیه به نام ادو خوانده می‌شده‌است. در زمان جنگ‌های داخلی دوره سن گوکو در سال ۱۴۵۷ میلادی سامورایی‌ای به نام اوتا دوکان، قلعه ادو را در آن محل می‌سازد. در سال ۱۵۹۰ میلادی، توکوگاوا ایه‌یاسو ادو را پایگاه خود قرار می‌دهد و هنگامی که وی در سال ۱۶۰۳ میلادی، نظام مبتنی بر حکومت شوگون‌ها به نام ادوباکوفو را پایه‌گذاری کرد، این شهر تبدیل به مرکز سیاسی دولت نظامی شوگون‌ها در سراسر ژاپن گردید. از دوران ادوباکوفو با عنوان دوره‌ی ادونیز یاد میشود. در واقع در دوره‌ی ادو با این که امپراتور در شهر کیوتو زندگی می‌کرد و کیوتو پایتخت محسوب می‌شد ولی در عمل شهر ادو به پایتخت ژاپن تبدیل شده بود. در دوره‌های بعد ادو رفته‌رفته به شهری بزرگ تبدیل گشت، به گونه‌ای که در قرن ۱۸ میلادی جمعیت این شهر به یک میلیون نفر رسید و به یکی از بزرگترین شهرهای جهان تبدیل شد. در دوره باکوماتسو (بین سال‌های ۱۸۵۳ و ۱۸۶۷ میلادی) جمعیت بزرگی از ساکنان ادو را سامورایی‌ها تشکیل می‌دادند که ۱۰۰ درصد آنها باسواد بودند، به همین علت نرخ سواد در بین مردان بالغ ادو در این دوران حدود ۷۰ درصد تخمین زده میشود که بسیار فراتر از نرخ سواد در سطح جهانی بوده‌است. دوره ادو حدود ۲۶۰ سال بطول انجامید و در طی این مدت پانزده شوگون قدرت را در اختیار داشتند.
در سال ۱۸۶۸ میلادی، به منظور احیای حکومت سلطنتی، حکومت شوگون‌ها سرنگون گشت و شهر ادو نیز تحت کنترل دولت جدید درآمد. در همان سال و با آغاز دوره‌ی میجی دولت جدید استانی را به نام استان ادو تأسیس کرد. چند ماه بعد، هم‌زمان با تغییر نام شهر ادو به عنوان جدید توکیو به معنی پایتخت شرقی، استان ادو نیز، به استان توکیو تغییر نام داد. در سال بعد امپراتور میجی از کیوتو به توکیو نقل مکان کرد و از آن زمان تا به حال این شهر پایتخت سیاسی ژاپن است. در سال ۱۸۸۹ میلادی، شهرداری توکیو تأسیس شد. در سال ۱۹۲۳ میلادی، بیش از نیمی از شهر در آتشی که پس از زمین‌لرزه‌ی بزرگ کانتو شعله‌ور شد، سوخت و ویران گشت. در سال ۱۹۴۳ میلادی، نام‌گذاری و تقسیم‌بندی قبلی توکیو که آن را به دو قسمت شهر و استان تقسیم می‌کرد، منسوخ شد و از آن پس عنوان توکیو برای مجموعه‌ی شهر و استان توکیو انتخاب شد.
در طول جنگ جهانی دوم این شهر آماج بمباران‌های زیادی بود که معروف‌ترین آنها بمبارانی بود که در ۱۰ مارس سال ۱۹۴۵ میلادی صورت گرفت و باعث شد که یک سوم شهر در آتش بسوزد و نزدیک به یکصد هزار نفر کشته شوند. همچنین در ماه ژانویه همان سال در یکی از جزایر اوگاساوارای توکیو، به‌نام جزیره‌ی ایووجیما، نبردی بین نیروهای آمریکایی و ژاپنی درگرفت که منجر به کشته شدن بیش از بیست هزار نفر از نیروهای ژاپنی در این جزیره شد.
بعد از جنگ، توکیو تقریباً به طور کامل بازسازی شد. برگزاری المپیک در این شهر در تابستان سال ۱۹۶۴ میلادی یکی از مهم‌ترین رویدادهای پس از جنگ است.
در ۱۱ مارس ۲۰۱۱ میلادی، زمین‌لرزه و سونامی ۲۰۱۱ توهوکو به قدرت ۹ درجه در مقیاس ریشتر در ساعت ۱۴ و ۴۶ دقیقه به وقت محلی در نزدیکی استان میاگی در شمال شرقی ژاپن رخ داد. در توکیو شدت این زمین‌لرزه ۵ درجه‌ی قوی در مقیاس شیندو ثبت شده‌است. این زمین لرزه در توکیو ۷ نفر کشته و ۸۳ نفر زخمی بر جای گذاشت. در پی حادثه‌ی اتمی فوکوشیما و کاهش تولید برق، از مردم خواسته شد که در مصرف برق تا حد امکان صرفه‌جویی کنند.
جغرافیا
توکیو در بخشی از ژاپن به نام دشت کانتو و رو به خلیج توکیو ساخته شده‌است. توکیو در همسایگی استان‌های کاناگاوا، چیبا، سایتاما و یاماناشی قرار دارد. جزایر اوگاساوارا، با اینکه در فاصله‌ی ۱۰۰۰ کیلومتری از جنوب و جنوب شرقی مناطق ویژه توکیو واقع شده‌اند، جزئی از توکیو به شمار می‌روند و بدین ترتیب توکیو جنوبی‌ترین و شرقی‌ترین استان ژاپن محسوب میشود. مساحت توکیو 2،187کیلومتر مربع است.
تقسیمات شهری توکیو
شهر توکیو به طور کلی به سه منطقه‌ی بزرگ تقسیم میشود:
مناطق ویژه توکیو که شامل ۲۳ منطقه است.
منطقه‌ی تاما جمعاً شامل ۳۰ بخش است.
جزایر توکیو که دو بخش دارد: جزایر ایزو و جزایر اوگاساوارا. هر یک از این دو بخش شامل جزایر کوچک‌تری میشوند که بیشتر غیرمسکونی هستند. در ۹ جزیره‌ی اصلی و مهم آن، تشکیلات اداری و شهری وجود دارد و جزایر کوچکتر اطراف جزئی از این جزایر اصلی شمرده میشوند. همچنین از نظر تقسیمات اداری، توکیو به ۲۳ منطقه، ۲۶ شهر، ۵ شهرستان و ۸ روستا تقسیم میشود.
دریاچه‌ها و کوه‌ها
دو دریاچه‌ی مصنوعی به نام‌های دریاچه‌ی اوکوتاما و دریاچه‌ی تاما دریاچه‌های توکیو هستند. دریاچه‌ی اوکوتاما که در منطقه‌ی اوکوتامای توکیو و روستای تابایاما در استان یاماناشی واقع شده و در حال حاضر بزرگترین مخزن آب آشامیدنی در ژاپن به شمار می‌آید. دریاچه‌ی تاما در هیگاشی‌یاماتو واقع شده و بزرگترین دریاچه‌ی درونی توکیو به شمار می‌آید. با اینکه یاما به معنی کوه در نقشه‌ی مناطق ویژه توکیو بسیار به چشم می‌خورد، هیچ کوهی در این مناطق وجود ندارد و کوه‌های توکیو همگی در دو منطقه‌ی هاچی‌اوجی و منطقه‌ی اوکوتاما متمرکز شده‌اند. کوه کوموتوری با ارتفاع ۲۰۱۷ متر از سطح دریا، بلندترین کوه توکیو است.
جمعیت
توکیو دارای بالاترین نرخ تراکم جمعیت در ژاپن است. طبق سرشماری در سال ۱۹۵۵ میلادی، جمعیت توکیو ۶۹۶۹۱۰۴ نفر بوده است که پس از آن تا ۱۹۷۰ میلادی هر ساله بین ۳۰۰ هزار تا ۴۰۰ هزار نفر، بر جمعیت این شهر افزوده شده‌است. توکیو حداکثر افزایش جمعیت را در سال ۱۹۸۷ میلادی داشته‌است و پس از آن میزان افزایش جمعیت در حد ۲۰۰ هزار نفر در سال ثابت باقی‌مانده‌است. بر اساس سرشماری سال ۱۹۴۵ میلادی ۱۳ درصد جمعیت ژاپن در منطقه شهری توکیو ساکن بوده‌اند که این میزان در سال ۲۰۰۵ میلادی به 9/26 درصد کل جمعیت ژاپن رسیده‌است.
در طی روز به تعداد جمعیت توکیو بیش از دو و نیم میلیون نفر افزوده میشود. این افزایش جمعیت به‌خاطر رفت‌وآمد شاغلان، کارگران و دانشجویان است که در مناطق مجاور توکیو مسکن دارند و بعد از پایان ساعات کاری از توکیو خارج میشوند. در ماه مارس سال ۲۰۱۲ میلادی ۴۰۲۰۳۹ نفر از اتباع بیگانه به طور قانونی مقیم توکیو بودند. بیشترین تعداد اتباع خارجی ساکن توکیو به ترتیب متعلق به کشورهای چین، کره جنوبی و کره‌شمالی، فیلیپین، آمریکا، هند و تایلند هستند. ژاپن در طی سال ۲۰۱۰ میلادی در حدود ۱۳0 هزار نفر کاهش جمعیت داشته‌است، با این وجود به علت مهاجرت از دیگر نقاط، جمعیت توکیو همچنان رو به افزایش است. کارشناسان پیش بینی می‌کنند که توکیو حداکثر جمعیت را در سال ۲۰۱۵ میلادی خواهد داشت و پس از آن به‌خاطر پیشی گرفتن تعداد مرگ و میر نسبت به تعداد تولد، به‌تدریج به طور طبیعی جمعیت کاهش پیدا خواهد کرد.
فرهنگ
توکیو شهری مدرن است و اطلاعات و فرهنگ لازم برای زندگی کردن در آن رو به گسترش است. با این وجود شهری تاریخی و وارث فرهنگی سنتی نیز هست. ژاپن کشوری است که سنت‌هایی نظیر کابوکی، بونراکو (خیمه شب بازی ژاپنی)، راکوگو (یک نوع کمدی)، نیهون بویو (رقص‌های سنتی ژاپنی)، ایکبانا (گل‌آرایی ژاپنی) و مراسم چای ژاپنی در آن هنوز پابرجا مانده و رواج دارد. یکی از مراکزی که نقش مهمی در رونق کابوکی و دیگر هنرهای نمایشی سنتی ژاپن ایفا می‌کند، تئاتر ملی ژاپن است. تئاتر ملی ژاپن علاوه بر این، یکی از مراکز مهم تحقیق در مورد سنت‌های ژاپن نیز به شمار می‌رود. کابوکی-زا در گینزا نیز از دیگر مکان‌هایی است که در همه ایام سال کابوکی در آن اجرا میشود.
بر اساس آمار سال ۲۰۰۸ میلادی، ۳۸۳ کتابخانه در توکیو وجود دارد و تعداد کتابخانه‌ها در ازای یک میلیون نفر جمعیت ۲۹ کتابخانه بوده‌است.
جاذبه‌های گردشگری
کاخ امپراتوری توکیو یا کُوکیو قصر و قلعه‌ای است که در منطقه‌ی چیودا واقع شده‌است و در حدود ۱۵ دقیقه پیاده تا ایستگاه توکیو فاصله دارد و هم‌اکنون محل اقامت آکیهیتو، امپراتور ژاپن است. قسمت شرقی کاخ از سال ۱۹۶۸ میلادی تبدیل به پارکی به نام پارک کوکیو هیگاشی شده‌است. در قسمت‌هایی ازخندقچیدوریگافوچی در اطراف کاخ امکان قایقرانی برای گردشگران وجود دارد.
پارک شینجوکو گیوئن در منطقه‌ی شینجوکو واقع شده و 3/58 هکتار مساحت دارد. پارک شینجوکو گیوئن دارای ۱۵۰۰ درخت برای دیدن ساکورا یا شکوفه‌ی گیلاس است و یکی از پارک‌های معروف توکیو جهت دیدن ساکورا هنگام جشن شکوفه‌های گیلاس به شمار می‌رود. در قسمت‌های مختلف این پارک بزرگ، پارک‌هایی به شکل پارک‌های انگلیسی، فرانسوی و ژاپنی طراحی شده‌اند.
اودایبا به داشتن مناظر زیبای شبانه شهرت دارد. پل زیبای رینبو بریج، سه مرکز خرید ونوس فورت، دسک توکیو بیچ، آکواسیتی اودایبا، پارک‌هایی مانند پارک ساحلی اودایبا، پارک شیئوکازه، پارک دایبا و حمام آب معدنی اوادو-اونسن-منوگاتاری نمونه‌هایی از جاهای دیدنی اودایبا هستند.
معبد سنسوجی در قرن هفتم میلادی ساخته شده و قدیمی‌ترین معبد در توکیو است. این معبد در کنار رود سومیدا و در آساکوسا واقع شده‌است و پربازدیدترین معبد در سراسر ژاپن به شمار می‌رود. به طور میانگین سالانه حدود ۳۰ میلیون نفر از این معبد دیدن می‌کنند. در دو طرف مسیر پیاده‌روی داخل معبد حدود ۸۹ مغازه که عمدتاً سوغات‌فروش هستند، جای گرفته‌اند.
