جاذبه دیدنی خانه لاری ها در یزد

جاذبه دیدنی خانه لاری ها در یزد

استان یزد دارای بناهای تاریخی بسیاری است که سبب شده این شهر عنوان دومین شهر تاریخ جهان را داشته باشد. یکی از بناهای تاریخی در یزد خانه لاری ها می باشد. معماری منحصر به فرد این خانه لاری ها و زیبایی خیره کننده آن سبب شده تا خانه لاری ها در یزد در بین آثار ثبت ملی ایران قرار گیرد. سالانه گردشگران زیادی برای بازدید از خانه لاری ها به یزد سفر می کنند.

 

معرفی خانه لاری ها

یکی از جاذبه های دیدنی و تاریخی شهر یزد خانه لاری ها می باشد. این خانه و بادگیرهای متعلق به آن در دوره قاجار ساخته شده است. آدرس این خانه یزد، خیابان امام خمینی، محله فهادان، مجاور عمارت کلاه فرنگی می باشد. خانه لاری ها متشکل از شش خانه بوده که فضای آن ها کاملا با معماری ویژه خانه های کویری بنا شده است. این خانه در سال ۱۲۸۶ توسط حاج محمد ابراهیم لاری ساخته شده است.

در گذشته این خانه خانقاه نعمت اللهی بوده است. تا اواخر دوره رضا شاه خانه لاری ها به عنوان یکی از خانه های اشرافی محسوب می شد. این خانه ها در بهمن ماه ۱۳۷۵ توانسته است جزو آثار ملی ایران ثبت شود. مساحت این خانه تقریبا ۱۷۰۰ متر است و زیر بنای آن ۱۲۰۰ متر مربع می باشد. پنجره ها و درها، ارسی و آینه کاری های اتاق های خانه لاری ها آن را تبدیل به یکی از خانه های اعیانی در قرن سیزدهم کرده بود.

بناهای تاریخی زیادی از جمله مدرسه ضیائیه، بقعه ی سید گلسرخ، باروی و برج در اطراف این خانه قرار گرفته اند و این خانه و بناهای اطراف آن به عنوان مجموعه ای از اصالت ایران شناخته شده اند.

در زیر قسمت های مهم خانه لاری ها را بهتر تشریح خواهیم کرد.

 

 

قسمت های مهم خانه لاری ها

خانه لاری ها با معماری شگفت انگیزی که دارد یکی از عمارت های مهم در استان یزد به شمار می آید. در طراحی این خانه بیشتر از فضای خنک و سایه استفاده شده تا در هوای گرم و کویری شهر یزد مورد استفاده قرار گیرد.

اجزا و بخش های مهم این خانه شامل: دو حیاط به نام حیاط بزرگ و حیاط کوچک، ایوان ها، اتاق ها و تالارها می باشد. مطبخ، اصطبل و انبار به صورت جداگانه از فضای عمارت ساخته شده است. سرداب و دیگر فضاها به منظور ایجاد هوای خنک برای استفاده در فصل گرم تابستان ساخته شده است.

 

 

ایوان و بادگیر

یک ایوان بزرگ در خانه لاری ها وجود دارد که با دهانه بزرگی که دارد، حیاط را در خود کشیده است. پیوند بسیار زیبایی بین ایوان و دهانه آن با حیاط وجود دارد. روی دیوارهای داخلی ایوان به زیبایی کار شده و از قسمت های مهم حیاط اصلی به شمار می آید.

تزئینات حیاط ادامه پیدا کرده تا به ایوان رسیده است. بنابراین با وجود این ویژگی ها ایوان از مهمترین بخش های حیاط اصلی به نمایش گذاشته شده است.

 

 

اتاق های خانه لاری ها

اتاق های این خانه ها از دیگر قسمت های مهم این عمارت به شمار می آیند. این اتاق ها به وسیله سه پله تزیین شده از سنگ مشبک از حیاط جدا شده اند. اتاق ها با درهای چوبی که دارند، در هر ضلع به هم راه پیدا می کنند. داخل اتاق ها با گچ بری و رنگ بنفش تزیین شده است. روی سقف های اتاق ها به وسیله تیر چوبی پوشیده شده  توفال هایی که روی سقف هستند با نقاشی گل و بوته پوشیده شده است.

اتاق های خانه لاری ها جزو یکی از لایه های این عمارت به شمار می آیند. در لایه دیگر مکان های خدماتی ساخته شده اند. این مکان ها مانند اصطبل پشت به حیاط اصلی هستند و راهی به حیاط ندارند. این ویژگی نشان دهنده هوش سازندگان خانه لاری ها می باشد.‌‌ این عمارت دارای ۲۴ اتاق می باشد که هر کدام دارای نام خاصی هستند. به عنوان مثال اتاق های سه دری برای بچه ها و اتاق های پنج دری برای خانواده می باشند. اتاق های پنج دری بسیار زیبا و تماشایی هستند.

 

 

سرداب

یکی دیگر از ویژگی های خانه لاری ها وجود سرداب در آن است. سرداب اصلی دارای عمقی حدود ۶ متر است این سرداب در قسمت جبهه ایوان و بادگیر قرار دارد. سرداب با ۳۸ پله از سطح جدا شده است. سقف این سرداب به وسیله گچ و نی ساخته شده و شیشه های رنگین آن را تزیین کرده اند. در ضلع غربی این عمارت یک سرداب دیگر وجود دارد که به عنوان بهار خواب ساخته شده است. از کاربردهای سرداب برای نگهداری از گوشت و حبوبات است که در اتاقک های آن نگه داشته می شد.

اگر به استان زیبای یزد سفر کنید جذابیت ها آنقدر فراوان هستند که شاید غار شگفت یزدان در میان آنها گم شود. اما سعی کنید این اتفاق نیفتد و حداقل برای یک بار هم که شده به دیدن این غار شگفت انگیز بروید. اگر می خواهید برای آلبوم عکس خاطرات خود عکس های شگفت انگیزی تهیه کنید، غار شگفت یزدان گزینه‌ بسیار خوبی است!

 

شهر اردکان و غار شگفت یزدان

اردکان شهر زیبا و با قدمتی است و غار شگفت یزدان از جاذبه های اردکان است. در 70 کیلومتری آن، در حوالی یک روستا به نام هفتهر، کوه استواری واقع شده است که در دل خود یک غار زیبا و اعجاب آور جای داده است. رسیدن به غار و وارد شدن به آن کار سختی است. به همین دلیل از آن به عنوان پناهگاه و مخفیگاه استفاده می شده است. این غار یکی از ۴۵ غار استان یزد است. غارها محیطی جذاب هستند و کسب اطلاعات از آنها در حین بازدید می تواند بسیار آموزنده و جالب باشد.

 

 

مشخصات غار یزدان شگفت

غار شگفت یزدان حدود ۲۰ متر عمق دارد. مقطع آن ۳۵ در ۵۰ متر است. ارتفاع این غار از سطح دریا ۲۲۰۰ متر است. غار شگفت یزدان سه حوضچه اصلی و بزرگ دارد. سه استالاگمیت بزرگ نیز در آن به چشم می خورد.

ارتفاع بزرگترین استالاگمیت آن به ۳ متر و ۸۰ سانتی متر می رسد. برای ورود به غار باید از دامنه تا دهانه‌ غار یک شیب تند را طی کرد و داخل شدن به غار کمی دشوار است. از زمانی که غار ثبت ملی شده است امکانات بهتری برای آن فراهم شده است و رسیدگی بیشتری جهت امور تفریحی و سیاحتی در مورد این غار زیبا و تاریخی صورت گرفته است.

 

 

زیبایی های غار یزدان شگفت

غار شگفت یزدان قندیل های زیبا و بکری دارد. در اثر وجود قندیل های آهکی دالان هایی در آن ایجاد شده اند که بسیار چشم نواز هستند. جالب است که بدانید هیچ دو غاری در جهان شبیه به هم نیستند. پس گمان نکنید که مثلا اگر از غار علیصدر دیدن کرده اید دیگر دیدن هیچ غاری برای شما جذابیت نخواهد داشت. هر غاری زیبایی های خود را دارد.

در گویش محلی به این غار، که در نزدیکی شهری به نام عقدا واقع شده است، اشکفت یزدان می گویند. قدمت غار را تا حدود 2.000.000 سال پیش تخمین زده اند. در نزدیکی غار شگفت یزدان، چاهی به اسم شهریار وجود دارد. غار شگفت یزدان استالاگمیت ها و کریستال هایی دارد که میلیون ها سال تشکیل آنها زمان برده است. همچنین در این غار نیز حوضچه و آب وجود دارد.

 

 

جاذبه‌ مذهبی غار شگفت یزدان

نکته‌ جالبی از نظر تاریخی در مورد این غار وجود دارد و آن استفاده‌ زرتشتیان از این غار برای حفظ آتش مقدس بوده است. هنوز هم این غار در نظر زرتشتیان منطقه و حتی جهان از نوعی تقدس برخوردار است. آتش برای زرتشتیان نمادی از تمام نیکی ها و پاکی ها است. آتشِ غار شگفت از آتشکده‌ ناهید به این غار منتقل شده بوده است و 30 سال در آن می سوخته است.

 

توصیه هایی هنگام بازدید از غار شگفت یزدان

در بازدید از غار شگفت یزدان می توانید با دوستان خود ساعت های دلپذیری را سپری کنید. البته طی مسیر آن برای کودکان دشوار است و بهتر است همراه شما نباشند. می توانید عکس هایی از غار تهیه کنید که بسیار زیبا و خاطره انگیز باشند. اگر با یک تور لیدر، همراهی آشنا به منطقه و حتی در صورت امکان زمین شناسی که غار را می شناسد، همراه شوید از سفر خود استفاده‌ بیشتری خواهید کرد.

هنگام بازدید از یک غار همیشه به یاد داشته باشید که غارها اگر محیط های امنی به نظر می رسند، اما در حین عبور و مرور، خصوصا در ورودی غارهایی مانند شگفت یزدان که کمی نامناسب هستند، مراقب جراحت های احتمالی باشید. همچنین از نوشتن یادگاری ها و یا احیانا کندن ساختارهای آهکی داخل غار و حمل آنها به بیرون از غار اجتناب کنید.

 

 

راهنمای مسیر غار شگفت یزدان

بعد از رسیدن به هفتهر، باید حدود 3 کیلومتر در جاده اصلی حرکت کرد. سپس در سمت راست جاده اصلی یک جاده‌ خاکی به سمت غار شگفت یزدان وجود دارد. این راه تا غار ۸ کیلومتر فاصله دارد. بعد از آن تا رسیدن به غار حدود ۳ کیلومتر پیاده روی نیاز است. از پیاده روی مورد نیاز برای بازدید از غار شگفت یزدان نهراسید. این پیاده روی در محیط کوهستانی ریه های شما را باز می کند و از اکسیژن تازه پر می کند! به سلامتی همراه سیاحت فکر کنید.

مسجد جامع فهرج یکی از بناهای قدیمی و تاریخی در استان یزد است که قدمت بسیاری دارد. این بنای کهن که به نام مسجد امام حسن(ع) نیز شهرت دارد در سال 1349 به ثبت رسیده است و به عنوان یکی از آثار ملی ایران شناخته می شود. هر ساله افراد بسیاری برای بازدید این بنای تاریخی روانه یزد می شوند، با توجه به اهمیتی که این مسجد دارد بر آن شدیم در این بخش به معرفی مختصری از این بنا بپردازیم.

 

تاریخچه مسجد جامع فهرج

این بنای تاریخی در اوایل قرن یکم هجری ساخته شده است که با توجه به سبک و سیاق تاریخی آن و شواهد معماری که وجود دارد آن را بنایی مربوط به صدر اسلام می دانند. ارزش تاریخی مسجد جامع فهرج بسیار بالا است و آن را قدیمی ترین مسجد ایران می دانند. جالب است بدانید این مسجد تنها مسجد قدیمی در جهان اسلام است که تاکنون با همان سبک و سیاقی که ساخته شده است باقی مانده و دستخوش هیچ تغییراتی نشده است. طبق نظر بسیاری از مورخان مسجد جامع فهرج قدمتی 1400 ساله دارد که در میان آثار ملی کشور ایران یکی از بناهای ارزشمند به شمار می رود.

 

 

کشف مسجد جامع فهرج

جالب است بدانید ارزش تاریخی این مسجد تا سال ها ناشناخته بود و اهالی روستای فهرج یزد قصد داشتند این مسجد قدیمی که دیگر کاربرد نداشت را تخریب کنند و به جای آن مسجدی نو بنا کنند. اما خوشبختانه ارزش این بنا به طوری بسیار اتفاقی توسط استاد محمد کریم پیرنیا کشف شد و هم اکنون یکی از مهمترین آثار تاریخی کشور به شمار می رود.

این استاد گرانقدر در طی یکی از سفرهای خود در راه بازگشت از بافق بود که چشمش به مناره گلی و قدیمی مسجد در روستای فهرج می خورد. سپس تصمیم می گیرد برای دیدن این بنا به روستا برود، طبق صحبت هایی که با مردم روستا داشته و از طرفی نیز طبق حقایقی که از نحوه ساخت و معماری این بنا می بیند، آن را بنایی ارزشمند دانسته و از آن پس به دنبال تحقیقاتی در این زمینه می رود.

 

 

معماری مسجد جامع فهرج یزد

از نظر معماری لازم است بدانید این مسجد به صورت شبستانی ساخته شده است و ایوان ندارد. 8 ستون بزرگ و قطور، بارِ این بنا را به دوش می کشد و تاکنون آن را استوار نگه داشته اند. شبستان های بزرگ و کوچک متعدد موجود در این بنا شباهت بسیاری به بناهای ساخته شده در دوران ساسانی دارند. این مسجد 3 ورودی دارد که البته می توان این ویژگی را با بسیاری از مساجد قدیمی ساخته شده در ایران یکی دانست، هم اکنون 2 ورودی مسجد قابل استفاده است و یک ورودی آن مسدود می باشد.

هنر گچبری یکی از شاهکارهای معماری استفاده شده در این بنا می باشد که نشانگر ساخت این مسجد در دوران ساسانی است. از طرفی دیگر استفاده از آجرهای خشتی بزرگ در ساخت این بنا می تواند نشانه ای دیگر برای ساخت این مسجد در دوران ساسانی و همان قرن اول هجری باشد. سادگی در معماری در مسجد جامع فهرج بیش از هر چیز نمایانگر قدمت 1400 ساله آن خواهد بود؛ لذا مسجد جامع فهرج فاقد هر گونه آینه کاری و کاشی کاری است و علاوه بر این، گنبد و محراب و کتیبه نیز ندارد.

 

 

مناره مسجد فهرج یزد

جالب است بدانید مناره این مسجد کهن در قرن سوم هجری یعنی دو قرن پس از احداث مسجد جامع فهرج ساخته شده است. جنس آن از گِل است و به عنوان راه ورودی به پشت بام نیز مورد استفاده قرار می گرفته است که البته هم اکنون نیز برای رفتن به پشت بام مسجد کاربرد دارد. این مناره گلی در شمال غربی مسجد قرار دارد و شکل آن استوانه ای است. در کنار مناره مسجد تاریخی فهرج چندین اتاق به چشم می خورد. این مناره پله هایی مارپیچ دارد که برای رسیدن به پشت بام باید آنها را طی کرد تا به رواق مسجد برسید.

 

 

مکان جغرافیایی مسجد جامع فهرج

با توجه به اینکه هر ساله گردشگران و مسافران بسیاری برای دیدن مسجد جامع فهرج به شهر یزد سفر می کنند؛ اگر شما نیز قصد بازدید از این بنای با ارزش تاریخی را دارید، لازم است بدانید مسجد جامع فهرج در 25 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان یزد و در روستای فهرج واقع شده است. اگر قصد دارید از شهر یزد به این روستا بروید، باید از خروجی یزد به سمت استان کرمان از شهر خارج شوید. حدودا 17 کیلومتر در بزرگراهی که به سمت بافق می رود حرکت کنید تا به روستای فهرج برسید و این بنای ارزشمند را از نزدیک ببینید.