
فرهنگ و ادبیات کرمانشاه

فهرست مطالب
آشنایی با فرهنگ کرمانشاه
کرمانشاه جزء کهنترین و قدیمیترین مناطق کشور بوده و قدمتی چندین هزار ساله دارد. فرهنگ کرمانشاه نیز بسیار غنی بوده و مردم کرمانشاه همیشه سعی داشتهاند که اصالت و فرهنگ کرمانشاه را حفظ کرده و آن را از دست ندهند. سالیانه تعداد زیادی از گردشگران شهر کرمانشاه را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب می کنند و از طریق خرید بلیط هواپیما به مقصد کرمانشاه به صورت هوایی و یا با اتوبوس و ماشین شخصی خود به صورت زمینی به کرمانشاه سفر می کنند. در ادامه مطالب میخواهیم درباره فرهنگ کرمانشاه و ادبیات سرزمین شیرین و فرهاد اطلاعاتی را در اختیارتان قرار دهیم.
به هر قسمت از این سرزمین که نگاه کنید نشانهای از عظمت و بزرگی پروردگار را شاهد خواهید بود. سرزمینی رؤیایی باقدمتی دیرینه و کهن، موزهای عظیم از تاریخ باستانی ایران، مردمی با اصالت و دیاری با تصاویر و مناظر زیبا و بکر طبیعی، کوههای سر به فلک کشیده، رودهای خروشان و سرزمین سنگ و آب آری اینجا کرمانشاه است سرزمین دلیران با مردمی بسیار خون گرم و میهمان نواز. این سرزمین دارای فرهنگی کهن و قدیمی بوده و هر چه در وصف این دیار بگوییم کم گفتهایم. در ادامه مطالب شما را بیشتر با فرهنگ کرمانشاه و آداب و رسوم مردم این دیار آشنا میکنیم.
پیشینه تاریخی فرهنگ کرمانشاه
بی شک کرمانشاه یکی از اولین مناطق زیست گاه بشری بوده و به جرات میتوان کرمانشاه را موزه سیر تاریخ بشر دانست. به این دلیل که در این منطقه اسکان بشر از زمان پارینه سنگی تا کنون بدون هیچ گونه وقفهای ادامه داشته است. غار شکار چیان که در کرمانشاه قرار دارد میتواند گواه این ادعا باشد. کرمانشاه یکی از اولین مناطقی بوده که در آن انسانها از غار نشینی به یکجا نشینی روی آوردهاند و در آن ساکن شدهاند و موجب پیدایش روستاها شدهاند. این امر حدود هفت هزار سال پیش از میلاد اتفاق افتاده است. این روند پیشرفت و سیر تمدن همچنان ادامه داشته و در هزاره چهارم قبل از میلاد کرمانشاه به عنوان یکی از مراکز مهم تجاری و بازرگانی محسوب میشد.
در دورههای مادی، هخامنشی، سلوکی و اشکانی کرمانشاه یکی از مهمترین مراکز به شمار میرفته. در دورههای اسلامی نیز کرمانشاه بسیار مورد توجه بوده و به طور کلی میتوان گفت باختران یا همان کرمانشاه یکی از نقاط مهم در غرب کشور بوده و هست. تمامی این توضیحات میتواند بر قدمت فرهنگ کرمانشاه دلالت داشته باشد.
نژاد و فرهنگ کرمانشاه
کردها یکی از بزرگترین و قدیمیترین اقوام آریایی هستند که در نواحی کوهستانی فلات ایران سکونت داشتهاند. نژاد بیشتر مردم این دیار نیز کردی میباشد. مردم این مناطق دارای آداب و رسوم، فرهنگ، گویش و نوع پوشش خاص خود هستند که ریشه در اعتقادات و ادوار گذشته دارد. لباس مردم این نواحی منحصر به فرد و خاص بوده و دارای ویژگیهای مخصوص به خود میباشد که شهرتی جهانی پیدا کرده است و در عین ظرافت و زیبایی آمیخته با زیور آلاتی میباشد که تکمیل کننده لباس هستند.
در این سرزمین ایالات و طوایف بزرگی زندگی میکنند که از بین آنها میتوان به ایل کلهر، سنجابی، جاف، ترکاشوند، زنگنه و قلخانی اشاره کرد.فرهنگ کرمانشاه بسیار غنی و اصیل می باشد .
آداب و رسوم مردم کرمانشاه
مردم کرمانشاه نیز مانند سایر مناطق دارای آداب و رسوم مختص به خود میباشند که بیشتر این آداب و رسوم را در مناسبتها و مراسم خاص شاهد هستیم. آداب و رسوم مردم این دیار شامل مراسم خاص این منطقه، بازیهای سنتی، غذاهای محلی و سنتی، لباس محلی و … میباشد. فرهنگ کرمانشاه ریشه در تمامی آداب و رسوم مردم این سرزمین دارد .
مراسم
شال درکی یا شال اندازی: از مراسم بسیار جالب و دیدنی که در شب عید انجام میشود شال درکی است در این مراسم جوانان در شب عید بر روی پشت بام خانهها آتش روشن کرده و از سوراخهایی که بر روی بامها برای این منظور در نظر گرفته شده است شال خود را به داخل خانه فرستاده و از صاحب خانه عیدی خود را طلب میکنند و در گویش محلی خود به صاحب خانه می گویند که پر شالمان را نسوزانی یعنی شالمان را خالی برنگردانی.
بازیها
گرزان: در این بازی ابتدا بر روی زمین دایرهای میکشند و چند نفر در درون دایره قرار گرفته و دو نفر نیز بیرون از دایره میایستند و چوبی در دست خود میگیرند و سعی میکنند با گرز خود به افراد درون دایره بزنند و آنها نیز باید از خود دفاع کرده و هیچ کدام از مرز و حریم خود خارج نشوند.
غذاهای سنتی
از مهمترین غذاهای سنتی شهر کرمانشاه میتوان ترخینه، خورشت خلال و سیب پلو را نام برد که بسیار خوشمزه میباشند. ترخینه از جمله غذاهایی است که قدمتی چندین هزار ساله دارد.
ادبیات و زبان رسمی مردم کرمانشاه
مردم کرمانشاه اکثراً به زبان کردی تکلم میکنند و این زبان دارای گویشهای متفاوتی مانند کلهری، اورامی، سورانی، لکی و … میباشند و مردم ساکن در هر منطقه از این دیار کهن به گویشی خاص صحبت میکنند. در اثر گذر زمان شاهد بودهایم که مردم کرمانشاه علاقمند شدهاند تا فارسی را با لهجه بسیار شیرین و مختص خود مکالمه کنند. به گونهای که این گویش در اشعار، داستانها، ترانهها و ضرب المثل هایشان نیز وارد شده و استفاده میشود. فرهنگ کرمانشاه بسیار اصیل و کهن بوده و مردم همیشه سعی داشتهاند که اصالت و فرهنگ کرمانشاه را حفظ کنند.
نظرات کاربران (2)
مرسی عالی بود. هربژی کورد .
کلهر شمالی ( بیجار، قروه، دهگلان، صحنه، کلیایی، کرماشان قسمتی از دشت روانسر، ناو دربند ) به مرکزیت دشت کرمانشاه از قوم کورد کلهر شمالی میباشند و مناطق ماهیدشت، اسلام آباد، دشت قلاشاهین، دشت حلوان سرپل ذهاب امروزی، قصرشیرین، گیلانغرب، ایوانغرب، دشت سرابله، در ایران و همچنین کلار، خانقین، مندلی، بدره، جسان، کوت، جلولا، بلدوزر، کفری و منطقه سعیدیه بغداد کلهر جنوبی هستند.. بنیانگذاران شهر کرمانشاه از 500سال قبل به صورت شهرنشینی اولیه مردمان ایل کلهر هر بودند که مرکز سیاسی ایل کلهر را از گیلانغرب به دشت کرمانشاه اوردند و برای اولین بار بعد از اسلام در این دشت پایه ریزی کردند. اولین ساکنان و حاکمان شهره تازه تاسیس کرمانشاه بعد از تخریب توسط سپاه اسلام ذلفقار شاه کلهر و بعد از ایشان شهباز خان حاجی زادگاند، مهدی خانذ، اسماعیل خان، محمد حسن خان، محمود پاشاه خان، منوچهر خان، فتاحخان،و.... که همگی از تبار ایل بزرگ کلهر و گیلانغربی اصیل بوده اند. بعد از ایل کلهر طوایف کورد زنگنه، سنجابی گوران جاف و در یک قرن گذشته مردمانی از طایف لک در شهر کرمانشاه سکونت گزیده اند. زبان شهر کرمانشاه از زمان تاسیس توسط حاکمان قوم کورد کلهر کوردی کلهر بوده و اگر کسی یا خاندانی ادعایی عیر از این دارند به یقین مهاجر بوده اند و هویتی غیر از مردمان کورد زاگرس داشته اند. در بدترین حالت تعداد مهاجرینی که ادعای زبان فارسی را برای شهر کرمانشاه دارند 20 هزار نفر باشد که این جمعیت در برابر جمعیت 2200000 هزار نفری کورد کرمانشاه کمتر یک درصد میباشد و گفتن این سخن برای مردمان مهاجر این منطقه که نمک مخورند و نمکدان را میشکنند فقط دال بر نمک نشناسی و قدرندانستن مردمان اصیل و مهمانوازی میباشد که با آغوش باز به انها احترام میگذارند. درود بر تمامی مردمان قوم بزرگ ماد(لک، لور، کلهر، گوران، سنجابی، هورام، کرمانج، سوران، شکاک، زازا و... ) درود بر زادگاه گوردها زاگورس باستان